Կրթական համակարգ բաժնի նյութերը։

ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ

Իր գոյության տարբեր ժամանակահատվածներում հայ ժողովրդի` դարերով պետականությունից զրկված լինելու փաստը, թերևս, հայտնի է յուրաքանչյուրին, ով քիչ թե շատ հետաքրքրված է համաշխարհային պատմությամբ: Սակայն ի տարբերություն հին աշխարհի՝ մոռացության մատնված շատ ժողովուրդների՝ հայերն անցել են հազարամյակների միջով, ոչ միայն չեն ձուլվել հարևան առավել մեծաքանակ ազգերի հետ, այլև պահպանել են իրենց ազգային ինքնությունը գրեթե իր նախնական տեսքով: Ինքնապահպանմանն а priori նպաստել են չորս գործոններ` լեզուն, գիրը, հավատը և, իհարկե, կյանքի նկատմամբ հայերի անընկճելի ձգտումը:

Շարունակությունը →

Ջոյսի «Ուլիսես»-ի վերաբերյալ զավեշտական կարծիք կա՝ բաղկացած երկու մասից. ա) «Ուլիսես»-ը բոլոր ժամանակների լավագույն վեպն է. բ) ոչ ոք այն չի կարդացել մինչև վերջ: Ինչպե՞ս է սա մեկնաբանում թարգմանիչ Սամվել  Մկրտչյանը։

-Ես հայ ընթերցողին խորհուրդ կտայի մոռանալ առաջին կետը և ընթերցել մինչև վերջ: Հավատացնում եմ, որ գիրքն այս տեսքով (լուսանցքային ծանոթագրություններ, պատկերազարդ) առաջին անգամ է լույս տեսնում: Թեպետ Ժակ Դերիդան զգուշացնում էր՝ երբեք մի ասա, թե դու կարդացել ես Ջոյս, քանի որ մենք միշտ գտնվում ենք նրան ընթերցելու եզրին: Պատճառն այն է, որ հնարավոր չէ «Ուլիսես»-ը տեսնել ամբողջությամբ. մենք միշտ մի մասն ենք տեսնում, բայց Ջոյսն ընթերցողին հրավիրում է դեպի իր տեքստային լաբիրինթոսը, որտեղ վերջինս կարող է նույնիսկ գործող անձ դառնալ:

-Փաստորեն, Ջոյսի լեզվական «խութերը» հաղթահարելի են:

Շարունակությունը →

My First Armenian Songbook to Serve as a Cross-Cultural Bridge and Learning Tool for Children Growing Up with English and Armenian

LOS ANGELES—Dr. Karenn Chutjian Presti, University of California, Los Angeles (UCLA) Herb Alpert School faculty member who teaches Italian, German, French, Spanish, and English lyric diction and introduction to Armenian Music, is raising her own young children in four languages.

She credits her success largely to song. “A large part of each day is dedicated to language exposure through song, play, and literature. Songs are especially effective in teaching vocabulary and pronunciation, so I developed the translations in My First Armenian Songbook to serve as a cross-cultural bridge and learning tool for children growing up with English and Armenian.” When asked which language is her children’s strongest, she laughs, “They prefer Armenian. It’s probably because I talk too much.”

Շարունակությունը →

ԱՐԱ ԳԱԶԱՆՃԵԱՆ

Վերջերս յաճախ կը գրուի արեւմտահայերէնի նահանջի մասին: Այս յօդուածով չեմ ուզեր Շահնուր «հոտիլ», բայց նահանջը առկայ է ամէն քայլափոխի: Ցեղասպանութենէն ետք մեր մեծագոյն մարտահրաւէրը եղաւ մեծնալ հայ, մնալ հայ. եւ քանի որ Արեւմտեան Հայաստանը ա՛լ անցած էր պատմութեան, մեր մտաւորական թէ ղեկավար մարմինները ամէն ճիգ թափեցին պահպանելու լեզուն իր ամէնէն մաքուր եւ ջինջ երանգներով: Այս բոլորին մէջ մեծ դեր խաղաց մամուլը, որ սրբութեան նման մտաւ տարագիր բոլոր ընտանեկան յարկերէն ներս: Այսօր հաւաքականօրէն երկու դժբախտութեանց առջեւ կը գտնուինք: Նախ այն, որ օտար բառեր փոխարինած են հայերէնը շատ մը պարագաներու, հակառակ անոր որ սփիւռքի արեւմտահայ մամուլը հայաստանեան մամուլին չափ տակաւին չէ այլասերած, երկրորդ` մամուլը փոխարինուած է համակարգչային լուրերով, ուր հայ տարեցը առհասարակ չ՛այցելեր, իսկ երիտասարդն ալ կը բաւարարուի օտար աղբիւրներ կարդալով: Հայ մամուլը լուրերու աղբիւր մը չէր միայն, այլ «ուսուցիչ» էր: Այսօր մամուլը առհասարակ, դժբախտաբար, ուրիշ իրականութիւն մը կը պարզէ: Արեւմտահայերէնի դասաւանդումը մնացած է հայկական վարժարաններու ուսերուն: Դժբախտաբար հոն ալ որակաւոր ուսուցիչի պակասը կայ, իսկ շատեր ալ զոհ կը  դառնան առեւտրական հաշիւներու, քանի որ դպրոցը այդ հնոցը չէ ալ, այլ դարձած է նիւթապաշտ մարդոց քմահաճոյքին առարկան: Արեւմտեան այս ափերուն հայ ուսուցիչին հետ կը վարուինք` իբրեւ տան գետինը փռուած գորգի մը. կը կոխկռտենք վրան ու կ՛անցնինք` մոռնալով տարիներու անոր վաստակն ու նուիրումը: Դարձեա՛լ Շահնուրի խօսքերով` «Մեղայ Արարատին»: Շարունակությունը →

Газете армян России «Еркрамас» исполнилось 20 лет. На протяжении двух десятилетий ее бессменным редактором является Тигран Тавадьян. На заре 90-х патриотически настроенный  студент Кубанского Медицинского института, собрав вокруг себя пару-тройку единомышленников, решил издавать армянскую газету. Ему и в голову тогда не могло прийти, что этот почин круто изменит всю его жизнь. Впрочем, предоставим слово самому «юбиляру». Շարունակությունը →

Մշակույթի աշխարհում

Հայաստանի կառավարությունում աշխատելիս թեև գիտության և մշակույթի հարցերը իմ անմիջական ղեկավարման ոլորտում չեն եղել, սակայն ներքին անդիմադրելի մղումով մշտապես օժանդակել եմ գիտության և մշակույթի գործիչներին:

Այն տարիներին տարօրինակ «հետևողական» ընտրությամբ մշակույթի, գիտության, կրթության, լուսավորության բնագավառները տնօրինում էին բավական ժրաջան, պատվասեր, համեստ, ազնիվ պետական գործիչներ, ովքեր սակայն, իրազեկությամբ, գոնե նախասիրություններով ոչ միայն շատ հեռու էին վերոհիշյալ ոլորտներից, այլև լավ պատկերացում չունեին այդ արժեքների մասին, նաև մայրենի լեզվին չտիրապետելու պատճառով, ինչպես օրինակ Լարիսա Ստեփանյանն ու Ռեմա Սվետլովան: Իսկ թե ինչո՛վ էր պայմանավորված նման ընտրությունը` այսօր այդ հարցի բացատրությունը ես ունեմ: Շարունակությունը →

Учебники, предназначенные для школ Армении, все чаще вызывают нарекания. И если на глаза родителей, чьи дети получают по этим учебникам образование, попадают откровенные ляпы, огрехи и информационные неточности, то специалисты отмечают серьезные упущения, связанные в первую очередь с языком учебников. Речь идет о нашем родном армянском языке, на котором написаны не только учебники по языку и литературе, но и по остальным гуманитарным и естественным дисциплинам, преподаваемым в средней и высшей школах республики. Շարունակությունը →

«Վերջին 23 տարիներու ընթացքին, միայն Գալիֆորնիոյ մէջ, փակուած է 21 օրաթերթ, շաբաթաթերթ եւ ամսագիր»,- այս մասին  Արեւելք»” href=”http://www.arevelk.am”>«Արեւելք»-ին յայտնեց ամերիկահայ գրող Յովսէփ Նալպանտեան, ընդգծելով որ իրավիճակը շատ տարբեր չէ հայկական դպրոցներու պարագային եւս, ուր «վերջին 7 տարիներուն՝ 2 դպրոց եւ մէկ դպրոցի երկրորդական բաժին փակուած են, ամենօրեայ դպրոցները կորսնցուցած են իրենց աշակերտութեան թիւին 30-35 տոկոսը», նշելով, որ ամբողջ Ամերիկայի տարածքին հայկական դպրոցներու մէջ, հայ ուսանողներու թիւը, ընդամէնը աշակերտութեան թիւին 2 տոկոսն է եւ շեշտեց, որ «ամերիկահայութիւնը այսօր ծանր վիճակը մէջ է:

Մեր զրուցակիցը միւս կողմէն խօսելով թուրք-ամերիկեան յարաբերութիւններուն մասին, նշեց, որ Թուրքիա, վերջին 20-25 տարիներուն, Իսրայէլէն վերջ, Միջին Արեւելքի երկրորդ երկիրը դարձած է. նշեց, թէ ան որպէս ՆԱԹՕ-ի հիմնական երկրորդ ռազմական ուժ՝ Ամերիկայի ձախ թեւը կը համարուի, մինչ  Իսրայէլը՝ աջը: Ան յայտնեց նաեւ, թէ թուրքերը ինչպիսի մեծ ջանք կը թափեն իրենց քաղաքականութեան բարելաւման նպատակով, մինչ հայութիւնը որպէս ազգ եւ պետութիւն շատ տկար է այս հարցով յառաջխաղացք կատարելու: «2013-էն մինչեւ 2015 թուականները, 2.5 տարուան մէջ, թրքական լոպիիզմը, աւելի քան 300 միլիոն տոլար ծախսած է Ամերիկայի մէջ, ի շահ թրքական քաղաքականութեան, սակայն մենք, նոյնիսկ անոր 5 տոկոսը չենք կրնար ծախսել»:   Շարունակությունը →