|
|
 В Латвии строго следят за тем, чтобы латышский язык превалировал в общественной сфере. Местные жители готовы становиться добровольными помощниками Центра государственного языка и бесплатно проводить рейды.
Под удар попадают не только русские и латыши, но и беженцы из Эритреи.
Чего-то не хватает
Лайне живет в туристическом городке Сигулда, где практически нет русскоязычного населения. Зато тут всегда было много туристов, которые съезжаются посмотреть на средневековые замки и примечательные по местным меркам возвышенности. С собой они привозят не только заработок для местных жителей, но и желание получать информацию на понятном им языке. А значит, все вывески, надписи, указатели, буклеты, меню — все это оказывается переведенным на английский, немецкий или русский.
Շարունակությունը →
 Ժողովուրդներ,– իրենց պատմութեան մէջ գաղափարներ, արժէքներ, մարդկային տիպարներ առանձնացնելով,– ստեղծած են զանազան տօներ՝ Մայրերու օր, Աշխատանքի օր, Անկախութեան օր, Նահատակաց օր, Մշակոյթի օր եւ այլն:
Ղարաբաղ ծնած, Սարդարապատի հերոսամարտին մասնակցած, բարձրագոյն ուսումը Եւրոպայի մէջ ստացած մեր երանաշնորհ Գարեգին Ա. Յովսէփեանց կաթողիկոսը յատուկ կոնդակով մը հոկտեմբեր ամիսը յայտարարած է «Մշակոյթի ամիս»:
Հայ ժողովուրդը Թարգմանչաց տօնը կը յիշատակէ հոկտեմբեր ամսուան երկրորդ շաբաթ օրը:
Շարունակությունը →
 Այս տարվա սեպտեմբերին միլիոնավոր ֆրանսիացի երեխաներ բռնեցին դպրոցի ճամփան: Նրանց մեջ են նաև ծագումով հայ մի քանի հարյուր երեխաներ, ովքեր աշակերտում են ֆրանս-հայկական երկլեզվյա դպրոցներում՝ Մարսելում (Համազգային՝ մանկապարտեզից մինչև ավագ դպրոց), Փարիզի մերձակայքում (Դպրոցասեր, Համազգային թարգմանչաց, Հրանտ Դինք), Լիոնում (Մարգարյան Փափազյան մանկապարտեզ և նախակրթարան): Առաջին անգամ Ալֆորվիլում իր դռները բացեց ԳևորգԱրաբյան քոլեջը: Շուտով Վալանսի ֆրանս-հայկական դպրոցը կսկսի գործել Դոմի վարչական շրջանի երեխաների համար:
Շարունակությունը →
 2010 թ. Հայաստանում և Սփյուռքում ծավալվեց աննախադեպ քաղաքացիական շարժում ընդդեմ օտարալեզու դպրոցների: Խորհրդային Միության փլուզումից հետո դա յուրօրինակ ակցիա էր ազգային արժեհամակարգը վերականգնելու, հայոց լեզուն վերաարժևորելու և հայկական կրթությունն առաջնային դիրքեր բերելու ուղղությամբ: Դա պայքար էր ոչ միայն հասարակության և իշխանության, այլև հասարակության օտարամոլ և ազգային մտածողությամբ շերտերի միջև: Սակայն պարզվում է, որ բացի ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության համապատասխան լիցենզիայով գործող միջազգային դպրոցներից, Հայաստանում այսօր գործում են նաև դպրոցներ, որոնց գործունեությունը կարգավորվում է ոչ ամենևին հայաստանյան օրենսդրությամբ: Դրանք օտարալեզու դպրոցներ են, ամբողջությամբ այլ երկրի կրթական ծրագրով, որտեղ հայոց լեզվին ու գրականությանը չնչին ժամեր են հատկացվում: Նշենք, որ այդ դպրոցները բավականին թանկ «հաճույք» են: Օրինակ՝ դրանցից մեկի վարձավճարը տարեկան 24 հազար դոլար է, սակայն դա չի խանգարում, որ այնտեղ հաճախեն նաև հայ երեխաներ, բնականաբար՝ ապահովված ընտանիքներից:
Շարունակությունը →
 Քսաներկու տարեկան եմ և խոսում եմ ֆրանկոպրովանսալ. բարբառը պաշտպանող երիտասարդի պատմությունը
Միշտ հպարտացել եմ, որ կարողանում եմ մեր բարբառով խոսել: Այստեղ, Սաժում[1], այն կոչվում է «Էվոլենի բարբառ»: Մեր բարբառը ֆրանկոպրովանսալ լեզուների ընտանիքից է: Մերոնք՝ հայրս, մայրս, քույրս, եղբայրս ու տատիկ-պապիկներս տիրապետում են բարբառին: Երբ նոր էի սկսել մանկապարտեզ հաճախել ընդամենը ֆրանսերեն մի քանի բառ գիտեի: Մարդկանց մի մասը հետաքրքրվում, մյուսները զարմանում են, երբ լսում են ինձ՝ բարբառով խոսելիս: Մի անգամ, բանակում, երբ հեռախոսով խոսում էի, զինվորներից մեկը հարցրեց, թե արդյոք ալբաներեն էի խոսում: Նա ինձ ասաց. «Տարօրինակ է, ես էլ եմ էդ կողմերից, բայց չհասկացա ասածներդ»: Մյուսներն ինձ ասում են. «Երբ տուն զանգես, ձայն հանիր, որ գանք քեզ լսենք»: Շարունակությունը →
 ՀՀ ԿԳՆ լեզվի պետական տեսչության պետ`
պարոն Ս. Երիցյանին
Հարգելի պարոն Երիցյան,
Ս.թ. նոյեմբերի 20-ին Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում ելույթ է ունեցել ՀՀ կրթության և գիտության նախարար պարոն Արմեն Աշոտյանը` անգլերեն լեզվով:
Ելույթը հասանելի է https://www.youtube.com/watch?v=Ze_YQzG4KPY կայքում:
Խնդրում ենք պարզաբանել.`
Արդյոք պարոն Աշոտյանի` անգլերեն լեզվով ելույթը համապատասխանո՞ւմ է ՀՀ լեզվի մասին օրենքի հոդված 3-ին առ այն, որ «Հայաստանի Հանրապետությունը ներկայացնող անձանց պաշտոնական ելույթների լեզուն հայերենն է, եթե դա չի հակասում տվյալ միջազգային ատյանում ընդունված կարգին»:
Շարունակությունը →
 Կառավարության վերջին որոշումը, Խրիմյան Հայրիկի անվան հիմնական դպրոցի շենքում ռուսական «Սլավյանսկայա» միջնակարգ դպրոցին տարածք տրամադրելու մասին, դժգոհության ալիք է բարձրացրել «Մենք դեմ ենք օտարալեզու դպրոցների վերաբացմանը» խմբի անդամների շրջանում: Նրանք պատրաստվում են բողոքի ակցիաներ սկսել:
Հիշեցնենք` կառավարության մայիսի 27-ին կառավարության ընդունած որոշման համաձայն Չարենցի 75 հասցեում գտնվող շենքի 3-րդ և 4-րդ հարկերից 105 մլն 770 հազար դրամ շուկայական արժեքով 608.7 քառակուսի մետր ընդհանուր մակերեսով տարածքը վերցնել Երևանի քաղաքապետարանի ենթակայության Խրիմյան Հայրիկի անվան թիվ 10 հիմնական դպրոցից և կրթական գործունեություն իրականացնելու նպատակով 10 տարի ժամկետով անհատույց օգտագործման իրավունքով հանձնել «Սլավյանսկայա» միջնակարգ դպրոցին:
Շարունակությունը →
Զերծ մնացեք լեզվական կայսերապաշտությունից.
Դիմում Հայաստանում օտարալեզու դպրոցներ հիմնող կառավարություններին և կազմակերպություններին
Անցած շաբաթ երկու պատասխանատու արտասահմանյան գործիչներ թույլ են տվել հօգուտ օտարալեզու դպրոցների ՀՀ-ում ընդլայնմանն ուղղված արտահայտություններ: Առաջինը «Ռոսիա սեգոդնյա» գործակալության տնօրեն Կիսելյովը ՀՀ ԱԺ-ում արված հայտարարությունն է, որ ռուսական դպրոցների սակավությունը խոչընդոտ է Ռուսաստանի համար կատարելու Հայաստանը պաշտպանելու իր դաշնակցային պարտականությունը: Երկրորդը՝ ՀՀ-ում Ֆրանսիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Ռենոյի ֆրանսալեզու դպրոցի այցելության ժամանակ արված դիտողությունը, որ «մեր խնդիրը պետք է լինի պահպանել այդ [աշակերտների թվի] աճը»: Այս կապակցությամբ «Մենք դեմ ենք օտարալեզու դպրոցների վերաբացմանը» քաղաքացիական նախաձեռնությունը նշում է, որ օտարալեզու դպրոցները, բացի խտրականություն սերմանելուց, օժանդակում են հայերենի՝ երկրորդական լեզվի վերածվելուն: Սրանով իսկ այս հայտարությունները ոչ այլ ինչ են, քան այլ լեզվական կայսերապաշտության արտահայտություններ եւ մեծապես վնասում են Հայաստանի եւ այդ երկրների հետ գոյություն ունեցող հարաբերություններին:
 ԼԺՏ-ի հասցեով ստացվել է Լեզվի պետական տեսչությանն ուղղված հետևյալ գրությունը, որը ներկայացնում ենք ստորև:
From: hajoc lezvi pahpanutiun < hajoclezu@mail.ru>
Date: 2014-10-11 15:38 GMT+04:00
Subject: լեզվի և գովազդի մասին ՀՀ օրենքների պահանջների խախտման մասին տեղեկատվություն
To: lezvakan@gmail.com
Հարգելի Լեզվի պետական տեսչություն,
սույնով հայտնում եմ, որ Դիլիջանի միջազգային դպրոցը, որը գործունեություն է ծավալում Հայաստանի Հանրապետության տարածքում և պարտավոր է հարգել ու պահպանել ՀՀ գործող օրենսդրության պահանջները, իր http://www.dilijanschool.org/ պաշտոնական կայքում որևէ հայերեն տեղեկատվություն չի տրամադրում, իսկ և գոզադային և տեղեկատվական նպատակներով տրվող որևէ տվյալ համարժեք հայերեն թարգմանությամբ ապահովված չէ: Ընդ որում՝ բացի անգլերենից՝ որևէ այլ լեզվով թարգմանություն նույնպես ապահովված չէ, ինչը հանդիսանում է լեզվի հետ կապված խտրականություն, ինչը Սահմանադրորեն արգելված է: Խնդրում եմ պատասխանատվության ենթարկել տվյալ կազմակերպությանը:
Հարգանքներով՝
<Հայոց լեզվի պահպանության նախաձեռնության> ակտիվիստներ
«Խորհրդաժողովը մեկ հարկի տակ է միավորել սփյուռքի հայկական կրթօջախների ներկայացուցիչների, հոգաբարձուների խորհրդի անդամների, տնօրենների, ուսուցիչների՝ միասին քննարկելու Հայաստան-սփյուռք համագործակցության խնդիրները կրթության ոլորտում, Հայաստանում ընթացող բարեփոխումները, Սփյուռքի հայկական դպրոցների, հայեցի կրթության և դաստիարակության խնդիրները»:
Սա մեջբերում է ՀՀ կրթության և գիտության փոխնախարար Կարինե Հարությունյանի` այսօր մեկնարկած Համահայկական կրթական 6-րդ խորհրդաժողովի ելույթից:
Ես չհավատացի տիկին Հարությունյանի «անկեղծությանը». հիշեցի վերջերս Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում նրա անգլերեն ելույթը` արհամարհելով ՀՀ Լեզվի մասին օրենքն առ այն, որ Հայաստանի պետական պաշտոնական լեզուն հայերենն է:
Իսկ դուք հավատո՞ւմ եք մի փոխնախարարի, ով սփյուռքին կոչ է անում պահպանել հայեցին, իսկ ինքը` նախընտրում օտարի լեզուն:
Արեգ Մամիկոնյան
|
