|
|
 Գուցե համադրական սկզբունքի փայլուն իրականացու՞մն էր, որ հիմք տվեց ֆրանսիացի հայագետ Ֆրեդերիկ Ֆեյդիին ասելու, թե՝ «Վարուժանը կպատկանի այնքան արևմուտքին, որքան Հայաստանին… Նրա տեղը համաշխարհային գրականության մեջ թերևս հեռու չէ այն բարձունքից, որ գրավում է Էմիլ Վերհարնը»:
Լայնախոհության և ազգային սահմանափակության հակադիր դիրքերից ելնող այս կոնտեքստում առավել ևս համոզիչ ու ազնիվ է հնչում Վարուժանի մտահոգությունը օտարամոլությամբ տառապող հայրենակիցների հանդեպ: Նա սովորեցնում էր, որ հայոց լեզուն և հայոց այբուբենն են մեր միակ ու անվրեպ զենքերը ուծացման դեմ, որ եթե ֆրանսերենի թեկուզ «անխոհեմ չափերով» տարածումը «Ռուսիո մը կամ ուրիշ հզոր պետության մը համար նվազ աղետաբեր կրնա ըլլալ, բայց մեզի համար, որ զանազան սպառնալիքներու տակ ինկած փոքր ազգ մըն ենք», հայեցի կրթություն չստանալը «ոճիր մը կը համարվի», հայոց լեզուն է, որ ընդունակ է «իրար միացնելու անհատները՝ իբրև ժողովուրդ, ժողովուրդն՝ իբրև ազգ, Ազգը՝ իբրև հայկականություն»: Շարունակությունը →
 ՀՀ ԿԳՆ լեզվի պետական տեսչության պետ`
պարոն Ս. Երիցյանին
Հարգելի պարոն Երիցյան,
Այսօր տեղեկացա, որ Հայաստանի և Հնդկաստանի միջև դիվանագիտական հարաբերությունների 25-ամյակի առթիվ ս.թ. հունվարի 19-21-ը Երևանի«Մոսկվա» կինոթատրոնում կայանալիք փառատոնի հնդկական ֆիլմերի ցուցադրությունները լինելու են ռուսերեն՝ անգլերեն ենթագրերով:
Այդպես էլ չհասկացա, թե ինչ կապ ունեն ռուսերենն ու անգլերենը երկու երկրների դիվանագիտական հարաբերությունների 25-ամյակի հետ: Սակայն մի բան պարզ է. Հայաստանի Հանրապետության Լեզվի մասին օրենքի խախտումը և ՀՀ քաղաքացու սահմանադրական իրավունքը ոտնահարելը օտարերկրյա դեսպանությունների կողմից ֆիլմերի փառատոնների անվան տակ դարձել է ավանդույթ: Դա անթույլատրելի է: Շարունակությունը →
 Մշակույթի աշխարհում
Հայաստանի կառավարությունում աշխատելիս թեև գիտության և մշակույթի հարցերը իմ անմիջական ղեկավարման ոլորտում չեն եղել, սակայն ներքին անդիմադրելի մղումով մշտապես օժանդակել եմ գիտության և մշակույթի գործիչներին:
Այն տարիներին տարօրինակ «հետևողական» ընտրությամբ մշակույթի, գիտության, կրթության, լուսավորության բնագավառները տնօրինում էին բավական ժրաջան, պատվասեր, համեստ, ազնիվ պետական գործիչներ, ովքեր սակայն, իրազեկությամբ, գոնե նախասիրություններով ոչ միայն շատ հեռու էին վերոհիշյալ ոլորտներից, այլև լավ պատկերացում չունեին այդ արժեքների մասին, նաև մայրենի լեզվին չտիրապետելու պատճառով, ինչպես օրինակ Լարիսա Ստեփանյանն ու Ռեմա Սվետլովան: Իսկ թե ինչո՛վ էր պայմանավորված նման ընտրությունը` այսօր այդ հարցի բացատրությունը ես ունեմ: Շարունակությունը →
Վերջին քառասուն տարիների ընթացքում սփյուռքահայ, մասնավորապես ֆրանսահայ համայնքների օրակարգում հաճախ է հայտնվում մի հարց, անունը՝ հայապահպանում: Խնդրո առարկայի շուրջ համաժողովներ են կազմակերպվում, և, սակայն, սայլը տեղից չի շարժվում:
Որո՞նք են հիմնական պատճառները: Մինչ օրս դպրոցներում ընդունված մանկավարժական մոդելն արդարացնո՞ւմ է իրեն: Ֆրանսիայի նման երկրում, որտեղ հայ համայնքն, ըստ էության, իր տեղը չունի հանրային տարածքում, ո՞րն է խնդրո առարկայի իրագործելի և երկարաժամկետ լուծումը:
Ֆրանսիայում հայապահպանումը պատմականորեն ունեցել է երեք մեծ փուլ: Իհարկե Ֆրանսիայում հայապահպանման մեջ մեծ ավանդ են ունեցել մի շարք կառույցներ կամ հաստատություններ (հայկական մամուլ, «Սամուէլեան» գրախանութ, «Նուբար» գրադարան, Հայ մշակույթի տուն), որոնց, սակայն, չենք անդրադառնա սույն հոդվածում: Շարունակությունը →
 Հայաստանի Հանրապետությունում
Ֆրանսիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան
Պարոն Ժան-Ֆրանսուա Շարպանտիեին
Մեծարգո պարոն դեսպան,
Հայկական մամուլից տեղեկացա, որ ս.թ. մարտի 20-ից 26-ը Մոսկվա կինոթատրոնում ֆրանկոֆոն ֆիլմերիցուցադրությունը տեղի է ունենում ֆրանսերեն և ռուսերեն լեզուներով` առանց հայերեն ենթագրերի, ՀայաստանիՀանրապետության օրենսդրության և Սահմանադրության ոտնահարմամբ: Շարունակությունը →
 Լուսանկարները` Լեզվի ժողովրդական տեսչության
Շարունակությունը →
 Լատվիայում խստորեն հետևում են, որպեսզի լատիշերենը գերիշխի հասարակական կյանքում: Տեղացիները պատրաստ են կամավորագրվել Լեզվի պետական կենտրոնին և անվարձահատույց ստուգայցեր կատարել:
Հարվածի տակ են ոչ միայն ռուսներն ու լատիշները, այլև Էրիթրեայի փախստականները:
Ինչ-որ մի բան այն չէ
Լայնեն ապրում է Սիգուլդա զբոսաշրջային քաղաքում, որտեղ գրեթե ռուսախոսներ չկան: Փոխարենն այստեղ միշտ շատ զբոսաշրջիկներ են այցելում՝ տեսնելու միջնադարյան ամրոցներ ու այլ տեսարժան վայրեր: Նրանք իրենց հետ բերում են աշխատանքի հնարավորություններ տեղացիների համար և ցանկանում հասկանալի լեզվով տեղեկատվություն ստանալ: Եվ ուրեմն, բոլոր ցուցանակները, գրությունները, ուղենիշները, բրոշյուրները, ճաշացանկերը փաստորեն թարգմանվում են անգլերեն, գերմաներեն կամ ռուսերեն: Շարունակությունը →
Փարիզ, 2015թ. ապրիլի 24
Կոմիտասի արձանի առաջ սպասում ենք ֆրանսիացի պաշտոնյաների ելույթներին: Հայ երիտասարդներից բաղկացած մեր խումբը զրույցի է բռնվում: Խոսում ենք ուծացումից, մասնավորապես, ըստ մեր դիտարկումների, Ֆրանսիայում խառնամուսնությունների (հայի և ոչ հայի միջև) աճից: Զրուցում ենք ֆրանսերեն ու հայերեն: Մեր շուրջը ստվարանում են հավաքվածները: Հայոց ցեղասպանության հարյուրամյակի համար շատերն են հեռու տեղերից եկել: Այդ պահին էլ մի մարդ է խառնվում մեր խոսակցությանը՝ բացականչելով՝. «Ճերմակ ջարդ»: Ներեցե՞ք: Նա պնդում է՝. «Ճերմակ ջարդ. ահա թե ինչ է տեղի ունենում»: Նրան ֆրանսերեն խնդրում ենք բացատրել, թե ինչ նկատի ունի: Այդ պահին մտքներովս չէր անցնում, որ նա մեզ Հայեցիության դաս էր տալու:
Շարունակությունը →
 ՀՀ ԿԳՆ լեզվի պետական տեսչության պետ`
պարոն Ս. Երիցյանին
Հարգելի պարոն Երիցյան,
Հայտնում եմ Ձեզ, որ ս.թ. հոկտեմբերի 13-ից 17-ը Հայաստանի Հանրապետությունում Ճապոնիայի դեսպանությունը և հայ—ճապոնական«Հիկարի» գիտամշակութային կենտրոնը կազմակերպել են ճապոնական ֆիլմերի 11-րդ փառատոնը: Փառատոնի շրջանակում ֆիլմեր են ցուցադրվելու Երևանում (Մոսկվա կինոթատրոն), Վանաձորում (Շառլ Ազնավուրի մշակութային պալատ) և Էջմիածնում (քաղաքապետարան): Ֆիլմերի ցուցադրությունը տեղի է ունենում անգլերեն և ճապոներեն լեզուներով` առանց հայերեն ենթագրերի:
Հոկտեմբերի 13-ին փառատոնի բացմանը և առաջին ֆիլմի ցուցադրմանը ներկա է եղել Հայաստանի Հանրապետության մշակույթի նախարար պարոն Արմեն Ամիրյանը: Շարունակությունը →
Այս տարվա սեպտեմբերին միլիոնավոր ֆրանսիացի երեխաներ բռնեցին դպրոցի ճամփան: Նրանց մեջ են նաև ծագումով հայ մի քանի հարյուր երեխաներ, ովքեր աշակերտում են ֆրանս-հայկական երկլեզվյա դպրոցներում՝ Մարսելում (Համազգային՝ մանկապարտեզից մինչև ավագ դպրոց), Փարիզի մերձակայքում (Դպրոցասեր, Համազգային թարգմանչաց, Հրանտ Դինք), Լիոնում (Մարգարյան Փափազյան մանկապարտեզ և նախակրթարան): Առաջին անգամ Ալֆորվիլում իր դռները բացեց ԳևորգԱրաբյան քոլեջը: Շուտով Վալանսի ֆրանս-հայկական դպրոցը կսկսի գործել Դոմի վարչական շրջանի երեխաների համար:
Շարունակությունը →
|
