Տերմինաբանություն բաժնի նյութերը։
|
ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
“Армянин должен думать, мыслить на армянском… Если это не так, значит что-то в нас меняется…” Cambridge University Professor conducts research on Salmast dialect Լեզվի հարցը ամենախոցելի հարցն է Լեզվի պետական տեսչությունը չի կարող երկրին փող բերել, դրա համար լուծարում են. Հովիկ Չարխչյան «Թող մտքներով չանցնի, որ այս մի բանը կարող են մարսել». Կարինե Խոդիկյանը նախազգուշացնում է ՊՏՂՈՒՆՑ ՄԸ ԴԱՌՆ ԵՐԳԻԾԱՆՔ- Երբ Վարչապետը Զայրանայ… Օրենքով չնախատեսված, բայց ոչ՝ ապօրինի Լեզվի տեսչությունը լուծարելը նշանակում է լեզվաքաղաքականության ասպարեզում վերադարձ խորհրդային մոդելին ԱՆԿԱԽՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՑՈՒՄ. ԼԵԶՎԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ Աշխարհ շինողն էլ է լեզուն` քանդողն էլ Լեզվի պետական տեսչությունը լուծարելու մասին որոշման նախագծին նույն տեսչության արձագանքը НАСКОЛЬКО УДАЧЕН АРМЯНСКИЙ ЯЗЫК В УЧЕБНИКАХ? Գիտնականներ. երեխաները վերհիշում են իրենց ծննդյան լեզուն Օտարալեզու Երևան. կապիտալիզմը խոսում է անգլերեն Բաց նամակ Հ. Բ. Ը. Մ.ի նախագահ Պր. Պերճ Սեդրակեանին Հայկական կայքերը՝ հայատառ. «Վաղվա Հայաստան» ԿԳ նախարարը պետք է հրաժարական տա. թող ՀՅԴ-ում ռուսերենը հայտարարի 1-ին լեզու Բաց նամակ ՀՀ վարչապետին Լեզվի պետական տեսչությունը վերակազմավորելու պահանջով |
Հրաչուհի Փալանդուզյան, Լրագրության աստիճանները, (գործածական բառացանկ) IIIՆերքոբերյալ բառամթերքը ժողովել (երբեմն վերստեղծել-վերակազմել եմ) վերջին տասը տարիներին` տարբեր խմբագրություններում աշխատելու ընթացքում: Բառացանկը ներառում է թե քաղաքական ու տնտեսագիտական, թե մշակութային ու բուսաբանական, թե կենցաղային եզրույթներ: Մեր մամուլում, հեռուստատեսությամբ, անգամ գեղարվեստական գրականության մեջ օտարաբանությունների անհարկի կիրառումը հասել է մի աստիճանի, որը հրամայաբար պահանջում է դրանցից պարզապես ձերբազատվել և թողնել, որպեսզի հայերենը զարգանա բնական հունով: Օտար բառերը մեր լեզվին ոչինչ չեն տալիս, ընդհակառակը՝ խլում են իմաստը մեկեն ընկալելու դյուրինությունը: Հաճախ օտար բառի դիմաց տրված են հայերեն մի քանի տարբերակներ, ինչի բացատրությունը պարզ է՝ մեր լեզուն հարուստ է նրբերանգներով, քարացած ու ձանձրալի չէ, սիրում է մտքի առավելագույն ստուգություն: Հրաչուհի Փալանդուզյան, Լրագրության աստիճանները (հատվածներ գրքից). VII«Սխալների ողբերգություն», բաժին II, մաս VII Ցուցում. սխալ տարբերակները բերված են ենթավերնագրերում: Ճիշտը պետք է փնտրել շարադրանքում: Ներ—ով կազմվող բառեր Օտար լեզուներից փոխառված բառերը հիմնականում հոգնակիով են կազմվում՝ շտաբներ, բլոգներ, բլոգերներ, բրոնխներ… Բառի հոգնակին «ներ» է ստանում, եթե գրաբարում գրվել է ն-ով (մուկն-մկներ, ձուկն-ձկներ, դուռն-դռներ), վերջին միավանկ արմատը բայական իմաստ ունի, դրա նախնական իմաստը մթագնված է կամ ածանցավոր է: Առաջարկում ենք հիշել. Հրաչուհի Փալանդուզյան, Լրագրության աստիճանները (հատվածներ գրքից). VI «Սխալների ողբերգություն», բաժին II, մաս VI Ցուցում. սխալ տարբերակները բերված են ենթավերնագրերում: Ճիշտը պետք է փնտրել շարադրանքում: Հրաչուհի Փալանդուզյան, Լրագրության աստիճանները (հատվածներ գրքից). V«Սխալների ողբերգություն», բաժին II, մաս V Ցուցում. սխալ տարբերակները բերված են ենթավերնագրերում: Ճիշտը պետք է փնտրել շարադրանքում: Հանդեպ ունեցած Վերաբերմունք արտահայտելու համար «ունեցած» բառն ամենևին պարտադիր չէ նախադասության մեջ խցկել: Համեմատենք. «Նրա հանդեպ իմ ունեցած վերաբերմունքը… »: «Նրա հանդեպ իմ վերաբերմունքը… »: Ակներևաբար նախընտրելի է երկրորդը: Ունեցած հարցազրույց «Երգչուհու հետ ունեցած հարցազրույցում…»: «Ունեցած» բառը խոսքաշարից առանց ափոսալու դուրս նետեք և կհամոզվեք, որ արտոնություն էիք տվել բացարձակապես փուչ բառի: Կարծում է, որ Շարունակությունը Հրաչուհի Փալանդուզյան, Լրագրության աստիճանները (հատվածներ գրքից). IV«Սխալների ողբերգություն», բաժին II, մաս IV Ցուցում. սխալ տարբերակները բերված են ենթավերնագրերում: Ճիշտը պետք է փնտրել շարադրանքում: Փոխարենը «Փոխարենը գովելու` ինձ անընդհատ քննադատում եք»: Ակնհայտ սխալ է, տվյալ շարադասությամբ տեղին է «փոխանակ» բառ. «Գովելու փոխարեն ինձ անընդհատ քննադատում եք»: Նախադասության շարադասությունը ևս շտկվեց: Հրաչուհի Փալանդուզյան, Լրագրության աստիճանները (հատվածներ գրքից). III«Սխալների ողբերգություն», բաժին II, մաս III Ցուցում. սխալ տարբերակները բերված են ենթավերնագրերում: Ճիշտը պետք է փնտրել շարադրանքում: Հրաչուհի Փալանդուզյան, Լրագրության աստիճանները (հատվածներ գրքից). II«Սխալների ողբերգություն», բաժին II, մաս II Ցուցում. սխալ տարբերակները բերված են ենթավերնագրերում: Ճիշտը պետք է փնտրել շարադրանքում: Արդյունքում Հայերենում այսօր տարածված որոշ արտահայտություններ ու բառեր առանց այլևայլության պետք է արգելել, քանի որ դրանք կամ մակաբույծ են, կամ սխալ իմաստներով են գործածվում: Ժամանակակից հայերենն ապականող բառերից մեկը «արդյունքում»-ն է, որը ռուսերենի մեքենայական կապկում է և ոչ մի առնչություն չունի մեր լեզվամտածողության հետ: Այդ բառի փոխարեն պետք է գրել «հետևանքով», «շնորհիվ», «պատճառով» և այլն: Ըստ որում եթե ռուսերենում որակական տարբերություն չի դրվում` այդ արդյունքը դրական է, թե բացասական, հայերենում շատ որոշակի անջրպետ կա` արդյունքն արգասիքն է, դրական իմաստ ունի, իսկ հետևանքը` բացասական: «Արդյունքում»-ից պարզապես պետք է հրաժարվել, դա հայերեն չէ, ինչպես հետևյալ «միտքը». «Նայելու արդյունքում նա տեսավ»: Հրաչուհի Փալանդուզյան, Լրագրության աստիճանները (հատվածներ գրքից). IՀանրությանը մատուցվող հատորը լրագրողական երկարամյա փորձի յուրատեսակ թանձրացում է` հասցեագրված բոլոր նրանց, ովքեր այս մասնագիտությունն ընտրել են սրտի կանչով և մտահոգ են ոլորտին սպառնացող իրական վտանգով: Հեղինակն ասելիքն ամփոփել է չորս բաժնում. «Ինքնախոհագրությունը» ժամանակակից հայ լրագրության համապատկերի վերլուծությունն է` երբեմն հագեցած ինքնակենսագրական դրվագներով, երբեմն՝ ոչանձնական տպավորություններով կամ քնարական շեղումներով: Նշանակետն այն անբեկանելի դրույթն է, որ լրագրողն արդարության մարտիկ է, իսկ լրագրությունը` ոչ թե սոսկ մասնագիտություն կամ սովորական բնագավառ, այլ հասարակությանն ազնվացնող, մաքրագործող առաքելություն: |
