Իրավական բաժնի նյութերը։

ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Եթե որևէ հայ չի խոսում հայերեն, պետք է ստանա իր արդար պատիժը

Ոչ մի առատության եղջյուր հայի համար չի կարող փոխարինել ամենաբաշխ, ամենապարգև հայերենին

Ձերբազատվենք օտարաբանություններից ու գրենք պարզապես հայերեն

Ինչո՞ւ հայոց լեզուն մղվեց երկրորդ պլան

Հայաստանում՝ ՀԱՅԵՐԵ՛Ն։

ԱՆՀԵՏԱՁԳԵԼԻ ՊԱՀԱՆՋ

Ռազմական բառարաններ

Հայաստանին պետք չեն ռուսական դպրոցներ․ ՌԴ-ն հարմար պահ է ընտրել, փորձում է օգտվել փխրուն իրավիճակից

Հայաստանում 1 ռուսական դպրոցի դիմաց՝ 50 հայկական դպրոց Ռուսաստանում․ ի՞նչ կարծիքի եք, պարոն Լավրով

Երեխային զրկել վաղ տարիքում իր մայրենի լեզուն ստեղծագործաբար յուրացնելու հնարավորությունից, նշանակում է հիմքից խարխլել իմացության պատվանդանը

Երկիրը ներսից փլուզելու համար նախևառաջ պետք է անլրջացնել, աղավաղել լեզուն

Հայ դպրոցականը մագաղաթներ վերծանող ծրագիր է ստեղծել

Ոչ մի առատության եղջյուր չի կարող փոխարինել ամենաբաշխ, ամենապարգև հայերենին

Միայն մայրենի լեզվով յուրացրած կրթությունը կարող է ամենալավ դաստիարակչական նշանակությունն ունենալ

Վահան Թեքեյան «Տաղ հայերեն լեզվին»

Կրթական բարեփոխումներ․ թող հին մեռելները իրենց տեղը զիջեն նոր մեռելներին/ Արփի Ոսկանյան

ՀՀ ԳԱԱ Մ. Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտը մերժում և անընդունելի է համարում նոր չափորոշիչները

ՀՀ ԳԱԱ Մ. Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտը մերժում և անընդունելի է համարում նոր չափորոշիչները

Սամվել Մուրադյան՝ «Եթե մենք մեր ներքին ճակատամարտը տանուլ տանք, դրսում հաստատ պարտվելու ենք»

«ԼԱԶԱԹ ՉՏՎԵՑ», ՊԱՐՈ՛Ն ՎԱՐՉԱՊԵՏ

Երբ պետական պաշտոնյաները հայերեն չգիտեն

Հայոց լեզվի խնդիրը «դուխով» բառը չէ. «Սուբյեկտիվ խոսափող»-ի մոտ Դավիթ Գյուրջինյանն է

Գարեգին Նժդեհ — «Հիշի՛ր պատերազմը» աուդիոգիրք

Արմէնպրեսն ու Հայերէնը

Ֆիզիկայի միօրինակ միջավայրում հայերենի դասավանդումը կարող է փոխել ուսանողի առօրյան. ֆիզիկոս

Առաջարկ կուսակցություններին

«Մենք դեմ ենք օտարալեզու դպրոցների վերաբացմանը» նախաձեռնությունը 2012թ. ԱԺ ընտրություններին մասնակցող կուսակցություններին ու դաշինքներին առաջարկում է հետևյալ կետերը ներառել իրենց նախընտրական ծրագրերում
1. «Լեզվի մասին» և «Հանրակրթության մասին» ՀՀ օրենքները 
1.1 Վերացնել «Լեզվի մասին» և «Հանրակրթության մասին» ՀՀ օրենքներում 2010 թ կատարված փոփոխությունները, որոնցով օրենսդրորեն ամրագրվում է Հայաստանում օտարալեզու դպրոցներ բացելու իրավունքը:
2. Հասարակական միջավայր 
2.1 Լեզվի տեսչությունն իր կատարած աշխատանքների վերաբերյալ հանրությանը և Ազգային Ժողովին պետք է ներկայացնի տարեկան հաշվետվություններ, ամբողջ ծավալով կատարի  իր գործառույթները` հայտնաբերել և արդյունավետ միջոցառումներով վերացնել Լեզվի մասին օրենքի խախտումներն այն կազմակերպությունների կողմից, որոնց գրագրությունը, պիտակները, ցուցանակները, գովազդային վահանակները  միայն օտարալեզու են:
2.2 Ստեղծել Լեզվի պետական տեսչության պաշտոնական կայք, ուր կտեղադրվի տեղեկատվություն համապատասխան օրենքների պահանջների, տեսչության գործունեության արդյունքների, անցկացրած ստուգումների և դրանց արդյունավետության մասին:
Կայքի, սոցցանցերի  և հեռախոսային թեժ գծի միջոցով  հնարավորություն ընձեռնել քաղաքացիներին տեղեկացնել տեսչությանը «Լեզվի մասին օրենքի» խախտումների մասին և հետագայում կայքով տեղեկացնել  համապատասխան քայլերի ձեռնարկման վերաբերյալ:
2.3 Հանձնարարել կառավարությանն Էկոնոմիկայի նախարարության միջոցով ստեղծել կարգ, ըստ որի` բոլոր նորաստեղծ տնտեսվարող հիմնարկները գրանցման ժամանակ կտեղեկացվեն «Լեզվի մասին» օրենքի համապատասխան պահանջների մասին:
Շարունակությունը

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԼԵԶՎԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐԸ

ՀՀ ԼԵԶՎԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

ԲԱՑ ՆԱՄԱԿ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԵՎ ՀՈԳԵՎՈՐ ԲԱՐՁՐԱՍՏԻՃԱՆ ԱՅՐԵՐԻՆ, ԼԵԶՎԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՏԵՍՉՈՒԹՅԱՆԸ ԵՎ ԲՋՋԱՅԻՆ ՕՊԵՐԱՏՈՐ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՂԵԿԱՎԱՐՆԵՐԻՆ

Ընթերցողը միանգամից կարող է հարց տալ. ի՞նչն է միավորում հիշյալներին կամ ի՞նչ ընդհանուր բան կա նրանց միջեւ, բացի ՀՀ-ում ապրելու փաստից: Անմիջապես պատասխանեմ` նրանց համար ընդհանուր է նաեւ անտարբեր վերաբերմունքը հայոց պետական եւ ազգային միակ լեզվի նկատմամբ: Չվրդովվեք այս եզրակացությունից: Մի քիչ ազգային արժանապատվություն ունեցող հայազգի մարդը քիչ հետո ինքը կհամոզվի դրանում:

Վերջերս տոնեցինք ու դեռեւս շարունակում ենք տոնել ՀՀ վերանկախացման 20-ամյակը: Բայց արդյո՞ք մեր պետությունն անկախ է, ավելի ճիշտ` ունե՞նք անկախության` իբրեւ բացարձակ արժեքի գիտակցությունը: Իմ համոզմամբ` ոչ: Դրա ամենից աղաղակող ապացույցներից է ներկա մոտեցումը հայոց լեզվին` այդ լեզվի հայրենիքում, այն էլ` հայոց արժեհամակարգում նրա առանցքային դերի մասին օրնիբուն խոսող պետական այրերի ու բարձրաստիճան հոգեւորականների լուռ, բայց եւ բացահայտ մեղսակցությամբ:

Շարունակությունը

ՄԵՐ ԼԵԶՈՒՆ ՄԵՐ ՀԱՅՐԵՆԻՔԸ ՉԷ

Հանդգնենք «խմբագրել» Ավետիք Իսահակյանին, քանզի երկրում լեզվական իրավիճակն այնպիսին է, որ հնարավոր չէ ասել` «Մեր լեզուն մեր հայրենիքն է»: Տիրող լեզվական քաոսը, որ շարունակվում է արդեն երկու տասնամյակ, կարծես թե մեզ թույլ չի տալիս նույնացնել լեզուն ու հայրենիքը: Ցավալի է:

ԽՈՍՔԻ ԱՐԺԵՔԸ

Օրաթերթերից մեկում «Կրթության նախարարության եվրոպամետ խաղերը եւ անգիրի հայկական դպրոցը» վերնագրով հոդվածում մենք խոսել ենք կրթական նորագույն տեխնոլոգիաներ ներդնելու մասին կրթության նախարարության հավաստիացումների եւ հայոց լեզվի ուսուցման մեջ աշակերտներին անգիրի մղելու արատավոր մեթոդիկայի միջեւ գոյություն ունեցող հակասությունից: Առիթը հայոց լեզվի 7-րդ դասարանի գործող դասագիրքն էր:
Մեր հոդվածին «Լռության արժեքը» վերնագրով հոդվածով պատասխանել է հայոց լեզվի հիշյալ դասագրքի համահեղինակ Փառանձեմ Մեյթիխանյանը (Տես` «Ազգ» 5 նոյ. 2011թ. ):
Լավ կլիներ` չպատասխաներ, որովհետեւ անհարմար վիճակ է ստեղծել իր համար ու խայտառակել իրեն: Փողոցային լեզվակռիվ հիշեցնող այս հրապարակումը վստահաբար աշխատեց ստորագրողի դեմ: Այո՛, մարդ պիտի իմանա ոչ միայն լռության, այլեւ խոսքի արժեքը: Բանավեճի մեջ մտած հեղինակը, սեւացնելով, քանիցս վիրավորելով մեզ, հանրությանը դրական կողմերով է փորձում ներկայանալ:

Ավիկ Իսահակյան. «Բանակում տիրող իրավիճակի պատճառներից մեկը մեր լեզվի ու լեզվամտածողության աղճատումն է»

Հոկտեմբերի 21-ին հրավիրված մամլո ասուլիսին Գրականության ինստիտուտի տնօրեն, գրականագետ Ավիկ Իսահակյանը բանակում տիրող իրավիճակի պատճառների իր մեկնաբանումն է տվել։

Նա նշել է, որ բանակում միշտ էլ լինում են միջադեպեր` թե՛ մահվան ելքով, թե՛ առանց դրա, սակայն պարտադիր չէ բանակում տեղի ունեցող իրադարձությունները լայնորեն բացահայտել: Միաժամանակ՝ դրա մասին պետք է խոսել այնքան, որ հասարակությունը և իշխանությունն իրազեկվի` վերահսկողություն սահմանելու համար։

Բանախոսը կարծիք է հայտնել, որ բանակում տիրող իրավիճակի ու համապատասխան գործողությունների հիմքում ընկած է հայերենի աղճատվածության փաստը։

-Էս ամենի հիմքում հայերենի աղճատված լինելն է մեր գիտակցության մեջ։ Անգամ մի բառը կարող է դառնալ սպանության հիմք, սա զարմանալի թող չթվա։ Մեր գիտակցությունը եթե խեղվել է, հայերենը հասել է կենցաղային «ապերոյական» մակարդակի, հենց սա է ծնում նաև բանակում այլանդակությունները։ «Զապադլո» չի, էս չի, էն չի, բառեր են մտցրել մեր բանակի մեջ, ռուսերեն և այլ լեզուներից, որոնք աղճատում են մեր լեզուն, մեր լեզվամտածողությունը։ Նման լեզվամտածողություն կրողին դժվարությամբ կբացատրես բարության, մարդկայնության, օրինականության և այլ հարցեր,–ընգծել է Իսահակյանը։

www.7or.am

Հեռուստատեսությունը «թույնավորում» է մեր լեզուն և հոգին

Հայկական հեռուստատեսության աքիլեսյան  գարշապարը մայրենի լեզուն է: Եթե լեզվական սխալը ներթափանցում է զանգվածային լրատվամիջոց, դրա դեմն առնելն անհնարին է դառնում, և օդակաթիլային ճանապարհով փոխանցվող վարակի պես տարածվում է «անտեր-անտիրական» հեռուստաալիքներով մեկ` սպառնալով ազգային արժեքներին: Լեզուն պահպանելու և պաշտպանելու լավագույն միջոցը ճիշտ և մաքուր խոսելն է, օտար լեզուներից արհեստականորեն ձևված արտահայտություններից զերծ մնալը: Լեզվական վթարներն ամենուրեք են, բոլոր հեռուստաալիքներով` ավելի կամ պակաս չափով: Սակայն զավեշտն այն է, որ մեկ անգամ հնչելուց հետո դրանք եթերից դուրս մղվելու փոխարեն ավելի են «տեղները տաքացնում»:

Շարունակությունը

ԼԵԶՎԻ ՄԱՍԻՆ ՏՈՆԱԿԱՆ ԵԼՈՒՅԹՆԵՐԻՑ ԱՆԴԻՆ

Ինչ են այժմ զգում մարդիկ, որոնք 20 տարի առաջ անկախ պետության հետ էին կապում հույսը, թե կհաջողվի լուծել եթե ոչ բոլոր խնդիրները, ապա գոնե այն, որ մեր պետության մեջ մեր լեզուն կդադարի դիտվել իբրեւ երկրորդական ինչ- որ մի բան՝ նախատեսված մարդկանց համար, ովքեր հնարավորություն չունեն այլ լեզվով ստանալու կրթություն: Եվ արդյոք կպատկերացնեի՞ն նրանք, որ անկախությունից հետո տարիներ անց էլ են ստիպված լինելու պայքար մղել, որ հայ երեխան իր հիմնական կրթությունը ստանա հայերեն:

Շարունակությունը

Հայաստանում վտանգված են հայերեն իմացողները

ՀՀ փոխոստիկանապետ Արթուր Օսիկյանը խորհրդարանում ներկայացրել է «ՀՀ քաղաքացիության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին նախագիծը:

Ըստ օրենքի նախագծի` նախատեսվում է պարզեցնել քաղաքացիություն ստանալու կարգը, մասնավորապես օրենքի ընդունման դեպքում հայերենի և սահմանադրության իմացությունը պարտադիր հանգամանք չի լինի:

Այս մասին «Առաջին լրատվական»-ը փորձեց մեկնաբանություն ստանալ Սարդարապատ նախաձեռնության անդամ Լալա Մնեյանից:

Շարունակությունը

Русских в Татарстане снова обманули с родным языком?

Националистическая фронда в Татарстане защитала на свой счет очередную победу. Заместитель начальника управления образования города Казани Ильнар Хидиятов заявил, что “особых изменений в 2011-12 учебном году в преподавании татарского языка и литературы нет”. О ситуации с преподаванием русского языка как родного, на котором настаивают родители школьников, в том числе сами татары, не было сказано ни слова.

Շարունակությունը