|
|
 Հայ իրավաբանության paradox-ները եւ Լեզվի պետական տեսչության լուծարումը
«Հայկական ժամանակ» թերթի մարտի 23-ի թողարկման մեջ թերեւս առաջին անգամ հրապարակվեց լուրը, որ որոշվել է Լեզվի տեսչությունը լուծարել։
Համապատասխան նախագծի իրագործման խմբի ղեկավար Հայկ Այվազյանը թղթակցի հարցին, թե ինչո՞ւ այլեւս հարկավոր չէ Լեզվի տեսչությունը, պատասխանել է, թե․ ««Լեզվի մասին» օրենքում ընդհանրապես ոչ մի դրույթ չկա վերահսկողության մասին: Այլ օրենքներում նույնպես չենք գտել նման դրույթ, որով որեւիցե մի պետական մարմնի տրվել է վերահսկելու լիազորություն, լեզվի տեսչության միջոցով, բնականաբար»։ Իսկ լրագրողի տրամաբանական հարցին, թե ստացվում է, որ «լեզվի պետական տեսչությունն այսքան ժամանակ ապօրինի՞ է գործել», ասել է․ «Ապօրինի չասենք, բայց, այո, որոշակի լիազորություններ կան, որոնք օրենքով նախատեսված չեն եղել»: Շարունակությունը →
 Оրերս լուր տարածվեց, թե ՀՀ կառավարությունը մտադիր է լուծարել լեզվի պետական տեսչությունը:
Այս մարմնի շուրջ պարբերաբար աղմուկ է բարձրանում լրատվամիջոցներով. մարդիկ բողոքում են, որ արդյունավետ չի աշխատում, չի կատարում իր գործառույթների մեծ մասը, երկրի լեզվավիճակը ոչ թե բարելավվում է, այլ, ընդհակառակը, գնալով վատանում: Ոմանք էլ զայրացած կոչ են անում այդպիսի վատ աշխատող հիմնարկը փակել, վերացնել:
Իհարկե, միամտություն կլիներ մտածել, թե այսպիսի հուզական զեղումների ազդեցությամբ է կառավարությունը որոշել լուծարել լեզվի տեսչությունը: Երբ, օրինակ, կառավարությունը ակնհայտորեն վատ է աշխատում, ապա ոչ մեկի մտքով չի անցնում երկիրը թողնել առանց կառավարության: Պարզապես նոր վարչապետ է նշանակվում, սա էլ վերանայում, թարմացնում է կառավարության կազմը: Շարունակությունը →
Հայաստանի Հանրապետությունը լեզվատեր պետություն է, հայը մեծաքանակ Սփյուռք ունեցող, պատմական իրողությունների հետևանքով լեզվական բազմաբնույթ խնդիրներ ժառանգած ազգ է: Լեզուն կենդանի է լեզվակիրներով, պաշտպանված` լեզվահամակարգով, գործունակ` լեզվաքաղաքականությամբ: Լեզվաքաղաքականությունը պետական-ազգային անվտանգություն ապահովող գործոն է, ներառում է լեզվահոգեբանությամբ հանրության կառավարման, ազգամիջյան և միջազգային հարաբերությունների կարգավորման գործառույթներ: Անկախություն հռչակած Հայաստանում 25 տարի առաջ գիտակցվեց, որ ինքնիշխան պետություն կայացնելու, Հայ տեսակի հարատևում ապահովելու կարևոր պայման է հայոց լեզվի պաշտպանությունը և հանրապետության կյանքի բոլոր ոլորտներում նրա գործառության լիարժեք ապահովումը: 1993 թվականին մշակվեց և ընդունվեց հայոց պետության անկախությունը հավաստող «Լեզվի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը: Այս Օրենքի պահանջների կատարման նկատմամբ վերահսկողություն և լեզվաքաղաքականություն իրականացնող համապետական մարմնի` Հայաստանի Հանրապետության լեզվի պետական տեսչության ստեղծումը ևս «Լեզվի մասին» ՀՀ օրենքի պահանջն է: Կարելի է ասել, որ այս Օրենքը հայության իրավական և քաղաքական կարևոր ձեռքբերումն էր:
Շարունակությունը →
 Ի պատասխան «Հայկական ժամանակ» թերթի մարտի 22-ի «Լեզվի տեսչությունը պե՞տք չէ» հոդվածին
Սույն թվականի մարտի 22-ին «Հայկական ժամանակ» թերթն անդրադարձել է ՀՀ կառավարության կողմից շրջանառվող որոշման մի նախագծի, ըստ որի՝ նախատեսվում է լուծարել ՀՀ լեզվի պետական տեսչությունը: Այսպես, ոչավել, ոչ պակաս: Շարունակությունը →
Հայաստանի Հանրապետությունում
Ֆրանսիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան
Պարոն Ժան-Ֆրանսուա Շարպանտիեին
Մեծարգո պարոն դեսպան,
Հայկական մամուլից տեղեկացա, որ ս.թ. մարտի 20-ից 26-ը Մոսկվա կինոթատրոնում ֆրանկոֆոն ֆիլմերիցուցադրությունը տեղի է ունենում ֆրանսերեն և ռուսերեն լեզուներով` առանց հայերեն ենթագրերի, ՀայաստանիՀանրապետության օրենսդրության և Սահմանադրության ոտնահարմամբ: Շարունակությունը →
 Учебники, предназначенные для школ Армении, все чаще вызывают нарекания. И если на глаза родителей, чьи дети получают по этим учебникам образование, попадают откровенные ляпы, огрехи и информационные неточности, то специалисты отмечают серьезные упущения, связанные в первую очередь с языком учебников. Речь идет о нашем родном армянском языке, на котором написаны не только учебники по языку и литературе, но и по остальным гуманитарным и естественным дисциплинам, преподаваемым в средней и высшей школах республики. Շարունակությունը →
 1999 թվականին ՅՈւՆԵՍԿՕ-ն փետրվարի 21-ը հռչակեց Մայրենի լեզվի միջազգային օր:
Past.am-ի հետ զրույցում գրող, գրականագետ Հովիկ Չարխչյանն ընդգծեց, որ մեր լեզուն ավելի շատ ամենօրյա հոգատարության պահանջ ունի, քան տարատեսակ մարտահրավերներին դիմակայելու, որովհետև, ըստ նրա, պահպանման խնդիրը բոլոր ժամանակների համար է` իր առանձնահատկություններով հանդերձ: Շարունակությունը →
 «Վերջին 23 տարիներու ընթացքին, միայն Գալիֆորնիոյ մէջ, փակուած է 21 օրաթերթ, շաբաթաթերթ եւ ամսագիր»,- այս մասին Արեւելք»” href=”http://www.arevelk.am”>«Արեւելք»-ին յայտնեց ամերիկահայ գրող Յովսէփ Նալպանտեան, ընդգծելով որ իրավիճակը շատ տարբեր չէ հայկական դպրոցներու պարագային եւս, ուր «վերջին 7 տարիներուն՝ 2 դպրոց եւ մէկ դպրոցի երկրորդական բաժին փակուած են, ամենօրեայ դպրոցները կորսնցուցած են իրենց աշակերտութեան թիւին 30-35 տոկոսը», նշելով, որ ամբողջ Ամերիկայի տարածքին հայկական դպրոցներու մէջ, հայ ուսանողներու թիւը, ընդամէնը աշակերտութեան թիւին 2 տոկոսն է եւ շեշտեց, որ «ամերիկահայութիւնը այսօր ծանր վիճակը մէջ է:
Մեր զրուցակիցը միւս կողմէն խօսելով թուրք-ամերիկեան յարաբերութիւններուն մասին, նշեց, որ Թուրքիա, վերջին 20-25 տարիներուն, Իսրայէլէն վերջ, Միջին Արեւելքի երկրորդ երկիրը դարձած է. նշեց, թէ ան որպէս ՆԱԹՕ-ի հիմնական երկրորդ ռազմական ուժ՝ Ամերիկայի ձախ թեւը կը համարուի, մինչ Իսրայէլը՝ աջը: Ան յայտնեց նաեւ, թէ թուրքերը ինչպիսի մեծ ջանք կը թափեն իրենց քաղաքականութեան բարելաւման նպատակով, մինչ հայութիւնը որպէս ազգ եւ պետութիւն շատ տկար է այս հարցով յառաջխաղացք կատարելու: «2013-էն մինչեւ 2015 թուականները, 2.5 տարուան մէջ, թրքական լոպիիզմը, աւելի քան 300 միլիոն տոլար ծախսած է Ամերիկայի մէջ, ի շահ թրքական քաղաքականութեան, սակայն մենք, նոյնիսկ անոր 5 տոկոսը չենք կրնար ծախսել»: Շարունակությունը →
 Ըստ մի հետազոտության, եթե մարդ երկրից երկիր է տեղափոխվում ու մոռանում իր ծննդյան լեզուն, միևնույն է՝ պահպանում է այդ թաքնված ունակությունը:
Հարավային Կորեայում ծնված և դանիախոսների կողմից որդեգրված չափահասներն իրենց ծննդյան լեզունմոռանալուց, սակայն կորեերենի դասընթացին մասնակցելուց հետո գերազանցել են կորեերեն լեզվի արտասանության հետ կապված ակնկալիքները:
Գիտնականներն ասում են, որ ծնողները պետք է մանկիկների հետ հնարավորինս շատ խոսեն ծծնդյան օրվանից սկսած: Հետազոտությունն իրականացրել է դր. Ջիյուն Չոյը Սեուլի Հանյանգ համալսարանից:
Շարունակությունը →
|
